Pierwsze pytanie do Pana profesora. Jakie znaczenie ma woda do przygotowania cieczy roboczej?

Tak, woda jest głównym składnikiem cieczy opryskowej. Umożliwia ona zastosowanie stosunkowo małej ilości środka chemicznego równomiernie na dużej powierzchni. Także w większości aplikacji woda jest nośnikiem substancji, który stosujemy w ochronie roślin. Do stosunkowo niedawna nie zdawano sobie sprawy, że woda może mieć olbrzymie znaczenie dla działania środków ochrony roślin, nie tylko dla równomierność ich rozprowadzenia na dużej powierzchni, ale dla działania dla skuteczności. Jeżeli chodzi o wodę, to zarówno jakość tej wody, jak i ilość stosowanej wody ma znaczenie w przypadku jakości. Do najważniejszych czynników, które decydują o skuteczności wielu środków ochrony roślin. Nie chciałbym powiedzieć wszystkich, ale wielu środków ochrony roślin i to znaczących należy jakość chemiczna przede wszystkim twardość wody, jakość fizyczna, to znaczy występowanie w niej różnych zanieczyszczeń nie rozpuszczalnych, które biorą się z miejsca pobierania wody, zwłaszcza dużo substancji fizycznych znajduje się przy pobieraniu wody ze zbiorników naturalnych, z jezior, z rowów, ze zbiorników przeciwpożarowych, bo tak to ma miejsce. Ale zacznijmy od jakości chemicznej. Tutaj twardość wody. Co to jest twardość wody? O twardości wody decyduje występowanie w niej jonów wapnia, magnezu, a także żelaza, sodu. Są to jony czy związki, które biorą się normalnie. Związki rozpuszczalne w wodach głębinowych, które znajdują się w wodach wykorzystywanych do ochrony roślin. W zależności od miejsca pobierania w wodzie może znajdować się mniej lub więcej jonów wapnia, a więc woda może być bardziej lub mniej twarda, a w bardzo rzadkich przypadkach miękka. Jak wykazują badania, na terenie Polski występuje ponad 80% wód o twardości dużej lub bardzo dużej. Także w zasadzie w każdym gospodarstwie mamy do czynienia z dużą lub bardzo wysoką lub bardzo wysoką twardością wody. Twardość wody ma znaczenie. Czyli te jony wapnia i magnezu, żelaza, sodu. To są związki chemiczne, które występują w formie kationów dodatnio naładowanych. I tak jak w całej chemii jest. Te związki mogą wchodzić w połączenia chemiczne ze związkami chemicznymi, również ze środkami ochrony roślin. Często to są połączenia bardzo trwałe, które po wyschnięciu kropli na liściu przekształcają się w skorupy. Wyraźne takie pozostałości nierozpuszczalne. Przykładowym herbicydem, który jest bardzo wrażliwy na działanie na obecność jonów wapnia, magnezu, sodu, żelaza w wodzie jest glifosat. Wapń łączy się z glifosatem w nie rozpuszczalną sól wapniową, która pozostaje na powierzchni liści i tylko znikoma część soli izopropyloaminowa glifosatu wnika do liścia. Także wysoka twardość wody może obniżyć skuteczność stosowanej dawki glifosatu od 20 do 40 albo więcej procent. Ma to duże znaczenie dla skuteczności zabiegu i dla opłacalności zabiegu, bo często się okazuje, że to są wyrzucone po prostu pieniądze. Myśmy za glifosat zapłacili, a nie uzyskali tego efektu jaki oczekujemy. Czy inne środki ochrony roślin. Tak, bardzo wiele. Wszystkie tzw. słabe kwasy, przykładowo herbicydy sulfonylomocznikowe one również dysocjują wodzie i bardzo łatwo wchodzą w połączenia z obecnymi tam jonami wapnia, magnezu, żelaza, sodu. Również w ich przypadku, a to są wiadomo, herbicydy stosunkowo drogie. Będziemy mieli do czynienia z obniżeniem skuteczności i to często poniżej, no granic oczekiwanych dla nas, co zmusza do dodatkowych zabiegów, do dodatkowych nakładów, no i często braku opłacalności takiej ochrony. Więc twardość wody tutaj ta jakość chemiczna ma olbrzymie znaczenie. Teraz druga rzecz, którą dotknąłem. Czystość fizyczna wody. Może sobie nie zdajemy sprawy, ale woda, którą niekiedy używamy czy niektórzy rolnicy używają. Woda nie ze źródeł głębinowych, bo ona jest przeważnie krystalicznie czysta czy z wodociągów. Tą nam zapewnia zwykle dostawca.  Woda taką, którą pobieramy ze stawów, ze zbiorników przeciwpożarowych. Jak wspomniałem, bo jestem świadkiem wielu przypadkach, że to ma miejsce, może zawierać różne zanieczyszczenia fizyczne nierozpuszczalne w wodzie, jak na przykład cząsteczki mułu, glony żywe czy martwe. Właśnie w tych zbiornikach, często w wodzie, którą rolnik zbiera w formie deszczówki, gdzie ścieka do zbiorników w rozbijają się również glony. Ta woda, w odróżnieniu od wody głębinowej, jest cieplejsza, o czym za chwileczkę będę mówił, ale obecność tych zanieczyszczeń fizycznych może bardzo silnie wpłynąć na działanie środków ochrony roślin. Mianowicie te zanieczyszczenia fizyczne mają ładunek ujemny. Bardzo są one atrakcyjne dla herbicydów o ładunku przeciwnym, ale generalnie dla wszystkich innych środków organicznych i po prostu na tych cząstkach, podobnie jak opiłki żelaza na magnesie, przyczepiają się te związki chemiczne i to jest związanie bardzo trwałe. A więc te zanieczyszczenia fizyczne w wodzie mogą nam dużą ilość stosowanych środków unieczynnić, co zmusza nas do stosowania większych dawek, żeby uzyskać oczekiwaną skuteczność. Nie zawsze sobie zdajemy sprawę, że te wyższe dawki może są niepotrzebne. Gdybyśmy stosowali wodę krystalicznie czystą lub bardzo miękką, przy stosowaniu wody miękkiej praktycznie jest niemożliwe, z wyjątkiem deszczówki, która. Często bywa zanieczyszczona właśnie resztkami glonów itd. Które mają te właściwości adsorpcyjne. Zwykle stykamy się z wodami twardymi, bardzo twardymi i to jest duża duża niedogodność.